Atatürk’ün Orijinal Tarihi Portresi Meb’in Arşivinde

Ressam Şeref Sonel tarafından Atatürk’ün çekilen bir fotoğrafı üzerinden sulu boya renklendirme tekniğiyle yapılmış ve o tarihten bu yana okullarımızın sınıf duvarlarında, ders kitaplarının ilk sayfalarında yer alan, bu yönüyle eğitim camiamız açısından ayrı bir değeri olan tarihî Atatürk portresi muhafaza edilmek üzere Millî Eğitim Bakanlığının envanterine dahil edildi.

Tablonun arkasındaki “Atatürk Portresi Raporu” başlıklı ıslak imzalı belge de, bu eserin değerini ortaya koyuyor.

1961 yılında Ankara’da Kızılay Derneği binasında toplanan Atatürk’ün manevi kızı Prof. Dr. Afet İnan başkanlığında Harp Tarihi Dairesi Tarih Yazar Uzmanı Tevfik Bıyıklıoğlu, Ord. Prof. Enver Ziya Karal, Kızılay Derneği Müşavir Mimarı Muhittin Güreli, Ressamlar Derneği Başkanı Turgut Zaim ve Ressamlar Derneğinden Ressam Rami Uluer’den oluşan 6 kişilik komisyonun raporunda, Atatürk’ün fotoğrafının 75×95 ebadında büyütülmesiyle Ressam Şeref Sonel tarafından sulu boya renklendirme tekniğiyle yapılan portrenin, o güne kadar yapılmış tüm Atatürk resimlerinden daha önemli ve kıymet biçilemeyecek bir eser olduğu belirtiliyor. 

Cumhuriyetin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü zihinlerin ortak değeri kılan tarihî fotoğrafın, orijinaline uygun olarak çizildiğine dair komisyon raporunda şu ifadelere de yer veriliyor: “Zevattan müteşekkil heyetimiz toplanarak ressam Şeref Sonel tarafından 30 sene evvel çekilmiş bir fotoğraftan büyütülüp renklendirilmiş 75×95 ebadındaki Atatürk portresini tetkik ederek aşağıdaki sonuçlara varmıştır: Bu tablo tamamen tarihidir, yani; Büyük Atatürk’ün o zamanki halini aslına tamamen uygun olarak ifadelendirmektedir. Yüz, göz ve saç rengi tamamıyla gerçeğe uygundur. İşleniş tarzı itibarıyla şimdiye kadar görülen Atatürk resimlerinin hepsinden daha üstün ifadelidir. Bu portrede Atatürk’ün iradesini, kudretini, azmini, asaletini, zekâsını, sevimliliğini ve büyük insanlığını bir arada görmek ve duymak mümkündür. Portrede kullanılan renkler gayet ahenkli ve iyi kıymetlendirilmişlerdir.”

Komisyon raporunda ayrıca, “Netice: Bu eser yalnız tarihi kıymet olarak değil, aynı zamanda Türk milletine ve sanatkârlarına hakiki Atatürk’ü göstermesi bakımından kıymet biçilemeyecek değerde bir eserdir. Bu portrenin aslının taşıdığı kıymetlerden hiç kaybetmeden teksirinin temini çok mühimdir. Bu şaheser portrenin sahasında dünyaca şöhret yapmış ve güven kazanmış bir müesseseye büyük Atamızın ululuğuna yaraşır bir hassasiyetle çoğaltılması şarttır.” değerlendirmesi yer alıyor.

Millî Eğitim Bakanlığınca söz konusu Atatürk portresinin 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı’nda sergilenmesi planlanıyor.

Ders kitaplarında yer alan Atatürk portresi için tıklayınız.